DOĞUNUN SORUNLARI BATININ ÇÖZÜMLERİNDEN KAYNAKLANIR

Batı dünyası için Goethe ne kadar önemli ise, Doğu dünyası için de Mevlana o kadar önemlidir. Doğu Batıyı yok saymaz, Batının köklerine inerek, Doğudaki Batıyı bulur. Dünyadaki her şehirde bir Doğu, bir Batı vardır. Batıyı arayan Batıyı, Doğuyu arayan Doğuyu bulur. Doğu ile Batının birbirine karıştığı düz kare dünyada, Doğuda ya da Batıda olmak belirleyici değildir. Belirleyici olan, her ikisinin köklerini oluşturan ortak referanslardır.
***
Tarihi boyunca Doğudan Batıya giden Türkler, iki yüzyıldan beri Doğudaki Batıyı, Batıdaki Doğuyu arıyorlar. Ancak Türkiye, Doğu ve Batı ağacının köklerinden daha çok dallarına odaklandığı için, beklediği meyvaları elde edememektedir. Türkiye’nin ağacı, Doğu ve Batıdaki ağaçlarla aynıdır, aralarında bir fark yoktur. Ancak Paris’te meyva veren ağaç, Ankara’da meyva vermemiştir. Ağaçlar topraklarına göre meyva verirler. Ankara’nın ağacı toprağından uzaklaşmıştır.
***
Doğu ve Batı ağacını, toprağında hem Mevlana’yı, hem Goethe’yi buluşturan, kutsal kültürün değerleridir. Öncü bilgeler Kudüs gibi, hem Doğulu hem de Batılıdır. Onların bütün insanlığı kucaklayan, düşünce ve eylem dünyalarında, ya Doğu ya da Batı yoktur, hem Doğu hem de Batı vardır. Nasıl akıl gönülden, gönül akıldan ayrılmazsa, Batı Doğudan, Doğu Batıdan ayrılmaz. Doğu çember üzerindeki bir nokta gibi, hem en başta hem de en sondadır.
***
Dünya Doğu ve Batı arasındaki farkı bir kenara bırakıp, Doğu Batıdır, Batı Doğudur derse, Doğu ve Batının köklerindeki birliği ve bütünlüğü görecek, bilecek ve olacaktır. Doğu ve Batı Goethe ve Mevlana’nın divanlarındaki eşsiz şiirlere benzerler. Onlar hem bilinir, hem bilinmez oldukları gibi, hem susarlar hem konuşurlar. Onların hem gizli, hem açık, hem susan, hem konuşan, çağrılarına kulak verenler, birbirleriyle hiçbir alanda savaşmazlar.
***
Dünyada bir şehir yalnızca Doğu, yalnızca Batı derse, hem Doğuyu, hem de Batıyı yitirdiği gibi, bütün dünyayı kan gölüne dönüştürür. Savaşlar yüzyılında hem Doğu, hem de Batı, insanlık ağacının dalları için savaşmayı bırakıp, ağacın köklerine inmezlerse, ağacın uğruna savaşılacak hiçbir dalı kalmayacaktır. Savaşlarda ağacın yalnızca dalları değil, gövdesi de büyük yaralar almıştır. Ağaca zarar verenler, zararın kendilerine katlanarak döndüğünü görmeyenlerdir.
***
Doğu ve Batı Selçuk kartalı gibi, tek bedenli olmalarına karşılık, iki kafalıdırlar. Onlar tek bedenli olduklarını unutur ve birbirleriyle savaşırlarsa, birbirlerinden önce kendilerini öldürürler. Dünyada Doğu ve Batı bir aradadır. Doğu Batıyı bilene Doğudur, Batı Doğuyu bilene Batıdır. Dünyanın hiçbir şehrinde Doğusuz Batı, Batısız Doğu olmaz. Doğuyu öldürmeyen Batının, Doğuyu güçlü kıldığı gibi, Batıyı öldürmeyen Doğu da, Batıyı güçlü kılar.
***
Şehirlerde senteze ulaşmak için, tez antiteziyle birliktedir.
***
Herkesin kendi Doğusu, kendi Batısı vardır.
***
Dert Batıdandır, ilaç Doğudadır.
***