Türkiye’nin başını ağrıtacak bir karar mı alındı acaba?
Fener Rum kilisesinin yaptığı, Lozan Antlaşmasına aykırı mı?
Türkiye Cumhuriyeti Rusya’ya karşı taraf olmaya zorlanıyor mu?
Bugünlerdeki gelişmeler Lozan Barış Antlaşmasına aykırı olduğu öne sürülmektedir. İstanbul Patrikhanesinin, şimdiki Fener Rum Patrikhasi, Türkiye sınırları dışında bırakılması Lozan’da Türk heyet tarafından talep edilmiş fakat sonra Hristiyan alemine jest olsun diye bu kurumun yalnızca İstanbul Rumlarının ibadetlerini yerine getirebilecek bir yapı olarak bırakılması kararlaştırılmış, azınlık kilisesine çevrilmiş.
Türkiye Millet Meclisi kilisenin başındaki şahsa patrik değil de başpapaz olarak hitap edilmesini istemiştir. Esasında kilisenin Lozan’dan beri ekümenik sıfatı ne de yetkisi yoktur.
Amerika Birleşik Devletleri yüzünden 70 senedir devletimizin başı ağrıyor. 268’inci patrik olarak 24 sene görev yapan 1.Athenagoras, özel uçak ile gönderilmesinden sonra ortalık karmakarışık oldu.
Osmanlıdan beri gelen bu müessesenin başındakiler Osmanlı vatandaşı ve devamında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması gerekirken bu kişi Amerikan vatandaşı olmasına rağmen bir günde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yapıldı ve kendisine patrik denmeye başlanıldı. Gerçekte sıfatı başpapaz’dı. Sırtını ABD’ye dayadı ve Lozan’daki antlaşmayı bozma gücüne sahip oldu. İşte o günden beri bu konuda devletimizin başı ağrıtılıyor.
1948’den beri verilen tavizler bugünde devam eder oldu ve Türkiye yabancı devletlerin içişlerine karışır duruma düşüyor ki bu durum Türkiye’yi zor duruma getirebilir. İki devletin iç işlerine İstanbul’daki kilise müdahil olursa Türkiye’de bu konuya karışan olur ve Türkiye zor durumda kalır. Bu konu Rusya’nın iç meselesi olarak düşünülmeye başlanıldığında Ukrayna’ya karşı Fener Rum kilisesi papazın tutumuyla Türkiye Rusya’ya karşı Ukrayna tarafından yana tavır almış oluyor.
Bu açıdan yapılanlar yanlış ve tehlikeli görünüyor. Kiliseler arası mücadele ABD’nin işine gelebilir ki, gaye Rusya ile ABD arasındaki uzlaşmaz yapıyı dinsel olarak da yaymaktır. Fener Rum kilisesinin Lozan’dan dolayı yetkisi yoktur. Ukrayna vatandaşlarını Moskova Patrikliğinden koparmak istemek çok yanlıştır, Fener’in yetkisi de yoktur.
Uluslararası konumdaki meseleyi İstanbul kilisesi Fener’in gayesi ekümenikliğini zorla Türkiye Cumhuriyeti’ne kabul ettirme isteğindendir. Bu konu yargıya taşınacak ve Türkiye Cumhuriyeti zor durumda kalabilir.
Başpapaz devlet başkanı sıfatına nail olmuş gibi davranabilir.
ABD yine ortalığı karıştırıyor, bakalım Lozan’dan yana TBMM ne yapacak, izleyelim görelim.
