Hiç gece çok horluyorsun denilerek uyandırıldınız mı? Veya üst veya alt komşu tarafından gece evinizde aslan mı besliyorsunuz sorusuna muhatap oldunuz mu? Kulağa eğlenceliymiş gibi gelse de aslında horlama önemli bir hastalığın habercisi olabilir. Toplumda horlama şikâyeti ile değerlendirilen kişilerin % 5 lik bir kısmında OSAS (Obstriktif Uyku Apne Sendromu) hastalığının bir belirtisi olabilir.
Peki, nedir bu OSAS?
Kısaca uykuda solunum durması olarak tanımlayabileceğimiz bir hastalık olan OSAS farkındalığı henüz tam olarak topluma oturmamış bir klinik hastalıktır. Üst solunum yollarında nefes alıp verme esnasında hava yolunu açık tutan bir grup kas yapısı mevcuttur. Bu kas grubu gece uyku esnasında ılımlı bir gevşeme olsa da hava yolunun açık olmasını sağlamaktadır. İşte bu noktada bazı kişilerde bu kaslar işlevlerini tam olarak yapamamakta ve üst solunum yollarında istenilenden fazla bir daralma söz konusu olmakta ve bunun sonucu olarak uykunun başında veya ilerleyen dönemlerinde hava üst solunum yolundaki hava akışının azalması ile birlikte beyindeki solunum merkezi uyarılır ve nefes almak için verilen fiziksel çaba da artış meydana gelmektedir. Bununla birlikte uyanıklık hali meydana gelir kas işlevleri normal hale gelip solunum yolu açılınca tekrar uykuya dalma olur, tüm gece bu olay defalarca meydana gelebilir ve sabah uyandığımızda bunun farkına varmayabiliriz. Fakat bu esnada aile bireylerinden bu olaya şahit olanlar tarafından gece nefesimizin durduğunu veya çok şiddetli horladığımızı duyabiliriz.
Olayın kronikleşmesi ile birlikte sosyal veya iş hayatımızda çeşitli sorunlarla karşılaşmamız olasılık dâhilindedir. Kaliteli bir uyku gün içerisindeki fiziksel ve bilişsel aktivitelerimiz için olmazsa olmazlardan biridir.
Peki, uyku apnesinin belirtileri nelerdir?
*Gürültülü horlama ki bu horlama bir traktör gürültüsü kadar şiddetli olup yan odalardan hatta diğer dairelerden duyulabilir.
*Horlama aniden kesilebilir, nefes alma durur ve sonra tekrar başlar.
*Uygunsuz yerlerde uykuya dalma (işte, sinemada ya da araba kullanırken),
*Konsantre olmada güçlük, unutkanlık, sinirlilik, depresyon, cinsel istekte azalma,
*Erkeklerde impotans (iktidarsızlık), kadınlarda adet düzensizlikleri, kişilik ve davranış değişiklikleri de bunlara eklenebilir.
Bu klinik durumun tedavi edilmemesi durumunda ileriki zamanlarda ciddi kalp ve akciğer hastalıklarına sebep olabilir.
Peki, neler yapmalıyız?
Öncelikle üst solunum yollarındaki mekanik tıkanıklıkların giderilmesi önemlidir bunun için bir Kulak Burun Uzmanına başvurmak gereklidir. Üst solunum yollarında mekanik bir tıkanıklık yok ise Göğüs veya Nöroloji gibi uykuda apne tedavisinde uzmanlık alan birimlere başvurulmalıdır. Mevcut klinik durumun uyku apnesi olduğunu başvurduğunuz doktor tespit ederse şayet sizi Uyku Polikliniği olarak adlandırdığımız merkezlere yönlendireceklerdir. Uyku apnenin tanısı için ülke genelinde sayısı az olsa da uyku poliklinikleri mevcuttur.
Yazıyı okuduğunuzda bahsedilen belirtilerin kendinizde veya çevrenizde bir kişide olduğunu fark ettiyseniz biran önce doktora başvurması sosyal ve iş hayatında dramatik düzelmelere neden olacaktır. Unutmayın başarılı ve verimli bir gün geçirmeniz için kaliteli uyku en temel şartlardan bir tanesidir.
İyi uykular…
