Başlangıçta yaratan her şeyi ol’duran Rahmân ve Rahîm ol’an Allah ilk yaratmasında kendi’nden vermiştir. Bir nefes (Hû) bahşeylemiştir. Bahşedişte bir aşk’ın aşkınlığıyla oluşa gelmiş ve doğum sancısı misali kendi’nden kendi’ne bir parçalanma ayyuka çıkarak Rahîm’iyetinden Halik ismiyle zuhur etmiştir.
Sonraki yaratma hali ise başlangıçtaki yaratmanın beslenmesi içindir yani Kendi’nden bir kıymet bağışlayan Varlık sonraki yaratma halinde ise bu manevi kıymetini İns’an’ın hatır’laması için kulunu tarikindeki oluş deveranına alır. Yeniden ve yeniden yaratarak ilk yaratma yani rücû haline doğru kulunu çekmektedir.
Asl’ına dönüşteki hatır’latma tarikinde yarattıklarının perdelerinin aralanması için bir yaratma halindedir ki Nûr’unu tamama erdirerek başı ve sonu bir edecektir. Bu bir’leşmedeki bütünleşme ile Tek’lik âyân olmaktadır..
Kemâl, kelime anlamı ile Kâmil kelimesiyle bir bütün olup Reşid olma yani hakikî olgunluğa erişerek hak’ikat’ine mazhar olmadır. Bir kemâl’in yani Kâmil bir İns’an’ın manevi kıymetindeki giz’i keşfetmesi ile döndürdüğü felekler şükrü’n secdesinden muhabbeti tecelli ettirerek âlemleri şen eyler ve bir tetikleyici vazifesi görür. Aşk-ı muhabbet feleğinin dönüş hızını arttırır ki bu hızdaki deveran yüceliş ile etrafına yaydığı nûr’undan bu döngüye nice kıymetleri alır.
Bu devir de Âşķ’ını sunması ise kulunu yaratma halindeki nimetine vasıl etmesidir. Kâmil İns’an’ın şükrü manevi kıymetin bereketini arttırır ki aşk’ınlığı ile tecelli ederek gönül hanesinde ol’an’lara Varlığın en büyük nimetini sunmaktadır..HŞY